Bệnh hắc lào là gì?
Bệnh hắc lào (còn gọi là lác) là từ dân gian được sử dụng để chỉ bệnh ngoài da do vi nấm gây nên. Tác nhân gây bệnh thuộc nhóm Dermatophytes và thường gặp nhất là hai loại: trychophyton và epidermophyton. Đây là một bệnh da phổ biến. Bệnh có thể gặp ở mọi lứa tuổi, gặp nhiều ở tuổi thanh thiếu niên và trung niên, nam nhiều hơn nữ.
Nguyên nhân bệnh hắc lào là gì?
Nguyên nhân mắc bệnh hắc lào là vệ sinh thân thể kém, ít tắm gội trong khi cơ thể có nhiều mồ hôi, tạo điều kiện cho vi nấm dễ dàng gây bệnh. Bơi lội tại vùng có nước bẩn, là nơi trú ẩn của nhiều loại vi khuẩn, nấm, ký sinh trùng gây bệnh. Qua con đường lây nhiễm từ người này sang người khác (tiếp xúc da - da, hay mặc chung quần áo, dùng chung đồ sinh hoạt, quan hệ tình dục với người nhiễm).
Bệnh hắc lào có nguy hiểm không?
Hắc lào tuy không phải là căn bệnh nguy hiểm, nhưng gây ngứa ngáy, khó chịu, ảnh hưởng lớn đến sinh hoạt của người bệnh, đặc biệt là vấn đề thẩm mỹ… Vì vậy, cần chữa bệnh hắc lào tận gốc, tránh tái phát và lây nhiễm cho người khác.
Nếu không chữa trị kịp thời bệnh sẽ lan thêm ra những vị trí khác, tăng kích thước, chàm hóa hoặc lây sang người khác do tiếp xúc trực tiếp hay lây qua quần áo. Nếu bôi thuốc không đúng (thuốc quá mạnh, bôi dây sang da lành hay da non, thuốc không đúng bệnh... ) có thể gây ra tình trạng phỏng, chảy nước nhiều, ngứa dữ dội... Trong một số ít trường hợp có thể gây nhiễm trùng, đi lại khó khăn.
Triệu chứng bệnh hắc lào
Bệnh hắc lào là một bệnh nhiễm trùng da rất phổ biến tạo ra những hình đồng xu có hình dạng phát ban đỏ.
Phát ban đỏ ngứa với dạng hình vòng
Có rất nhiều dấu hiệu bệnh hắc lào nhưng đầu tiên phải kể đến là những nốt ban đỏ nhìn giống như những đồng tiền xu hình tròn có viền rõ nét. Ở viền có sự xuất hiện của những mụn nước li ti. Những vùng tròn này có xu hướng to dần lên theo thời gian.
Biểu hiện đầu tiên của bệnh là những nốt ban đỏ giống những đồng tiền xu
Triệu chứng phát ban ở trên da đầu
Bệnh cũng có thể xuất hiện trên da đầu, và triệu chứng bệnh rất dễ nhầm lẫn với gầu bởi cảm giác ngứa. Vì vậy cần hết sức cẩn thận để phân biệt biểu hiện bệnh hắc lào này.
Phát ban đỏ hoặc nâu quanh háng
Triệu chứng bệnh hắc lào có thể là những nốt phát ban màu nâu đỏ xung quanh vùng háng. Nó cũng có nguy cơ lây sang vùng hông và đùi.
Lòng bàn chân, lòng bàn tay có mụn nước và vảy da
Điều này gây rất nhiều khó chịu, đặc biệt là những người thường xuyên phải đi bộ. Biểu hiện rõ ràng là những vết đen hoặc đỏ ở trong lòng bàn tay bàn chân. Đôi khi xuất hiện cả vảy. Loại nấm gây ra bệnh hắc lào phát triển trong điều kiện ẩm ướt như phòng thay đồ, hồ bơi và các nếp gấp của da.
Các triệu chứng của bệnh hắc lào nhiều khi cũng không có hình dạng nhất định. Bệnh khi xuất hiện trên da đầu có thể gây khô giòn tóc hoặc rụng tóc. Gây ra cảm giác ngứa ngáy rất khó chịu với những mụn nước và vảy da.
Bệnh hắc lào có lây không?
Bệnh lây lan ra các vùng da khác nhau từ mép những vùng da bị bệnh. Đây là một bệnh truyền nhiễm lây lan qua sự tiếp xúc với người hoặc động vật bị bệnh. Nó cũng lây lan khi sử dụng chung khăn tắm, quần áo và thiết bị thể thao. Bệnh cũng có thể lây lan từ người này sang người khác qua mũ, lược, bàn chải,…
Chữa bệnh hắc lào
Bệnh hắc lào có thể chữa bằng một số bài thuốc cổ truyền, chẳng hạn như dùng chuối xanh, rau sam...
- Dùng quả chuối tiêu xanh (còn có tên là chuối lùn, chuối và) xắt từng lát. Rửa sạch chỗ có hắc lào, cạo da rồi xát chuối xanh lên để cho vết hắc lào có mủ chuối tự khô.
- Lấy một lượng lớn rau sam rửa sạch, sắc đặc, gạn lấy nước cốt nấu với sáp ong, khi sáp ong chảy ra thì cho nhỏ lửa, cô thành cao, dùng cao này phết lên vết hắc lào.
- Lấy 12 gr bột long não, 100 gr rễ húng chanh giã nhỏ. Trộn thật đều hai vị trên rồi vắt một quả chanh vào thuốc này để bôi hằng ngày lên các vết hắc lào.
- Đốt mảnh gáo dừa rồi lấy nhựa bôi vào vết hắc lào.
- Hạt thảo quyết minh (muồng) 100 gr, khế chua 2 quả, 10 lá trầu, tất cả rửa sạch, giã nhuyễn bọc vào vải mùn, xát lên vết hắc lào.
Chữa bệnh hắc lào theo Tây y
Nhiều loại thuốc bôi cổ điển đã được pha chế sẵn như Antimycose, BSA, ASA, BSI… có tác dụng tốt nhưng gây lột da nhiều, đau rát, để lại màu đen trên da như sạm da hoặc gây biến chứng tương tự thuốc dân gian.
Gần đây có nhiều loại thuốc kháng nấm mới có thể dùng tại chỗ hay uống. Thuốc bôi có dẫn xuất của Imidazole như Econazole, Miconazole, Clotrimazole… bôi 2 lần trong ngày. Đặc biệt ketoconazole chỉ cần bôi 1 lần trong ngày. Những thuốc này có ưu điểm là không có màu, mùi thơm, không gây lột da, viêm tấy, nhưng có thể gây dị ứng nhẹ.
Tuy nhiên dị ứng này sẽ giảm và hết khi ngưng bôi thuốc hay dùng thuốc chống dị ứng. Trong trường hợp nấm tái phát nhiều lần hay nhiều vị trí, thường sử dụng thuốc uống như Griseofulvin, Ketoconazole (Nizoral), Itraconazole (Sporal), Fluconazole… tuy nhiên cần cẩn thận khi sử dụng thuốc chống nấm toàn thân do thuốc có tác dụng phụ.
Thuốc được sử dụng hạn chế ở những người có bệnh nội khoa mãn tính như gan, thận…. Khi phối hợp với các thuốc khác cần phải thận trọng có sự hướng dẫn của bác sĩ chuyên khoa, do có thể có những biến chứng nặng nề.
Bệnh hắc lào cần có phương pháp chữa trị kịp thời
Phòng bệnh hắc lào
Nguyên nhân gây ra bệnh hắc lào là do sống trong môi trường không vệ sinh, người ra nhiều mồ hôi mà ít tắm giặt, bơi lội trong vùng nước bẩn. Chính vì vậy việc phòng bệnh phải bắt đầu bằng lối sống vệ sinh sạch sẽ, tắm gội và giặt giũ quần áo, chăn màn thường xuyên.
Những người đang bị bệnh, bên cạnh việc dùng thuốc tại chỗ phải diệt nấm ở những vật dụng cá nhân như quần áo, chăn màn… bằng cách luộc ở nước sôi 100oC trong vòng 15 phút.
Đối với người lành không mang bệnh không nên mặc quần áo chung với người khác, tránh làm việc nơi ẩm ướt, nếu ra mồ hôi nhiều cần phải thường xuyên tắm giặt và giữ khô những vùng nếp như háng, nách, bẹn. Khi mắc bệnh phải đi khám để được hướng dẫn chữa trị đúng.
