Chào bạn,
Nếu nấc bạn cần phân biệt nấc tạm thời dưới 48h hay nấc kéo dài trên 48h.
Nấc tạm thời, chủ yếu do dạ dày bị căng trướng gây kích thích thần kinh phế vị và cơ hoành do ăn uống quá nhanh, ăn nhiều thức ăn quá nóng hoặc quá lạnh, nhiều gia vị như ớt, uống nhiều các loại nước có ga, rượu, cơ thể suy nhược, mất ngủ, chán ăn, xúc động đột ngột, táo bón. Đây là dạng phổ biến, không ảnh hưởng sức khỏe, không cần điều trị.
Nếu nấc kéo dài liên tục trên 48 giờ, hoặc thành chu kỳ thường do các bệnh lý đi kèm hoặc do dùng thuốc:\n– Viêm thực quản cấp hoặc mạn tính, bệnh trào ngược dạ dày – thực quản, viêm dạ dày, viêm tá tràng, viêm hang vị, viêm, loét bờ cong lớn hoặc nhỏ, loét môn vị, loét tâm vị, hoặc ung thư dạ dày… Hầu hết các bệnh thuộc dạ dày – tá tràng đều tăng tiết dịch vị kích thích gây đau bụng, đầy hơi, chướng bụng, buồn nôn, nôn và một số người bệnh thần kinh hoành bị kích thích gây nấc.
– Viêm phổi, tràn dịch màng phổi,… cũng gây kích thích, chèn ép cơ hoành nên cũng gây nấc.
– Viêm ống mật, viêm túi mật hoặc viêm tụy tạng cũng có thể kích thích dây thần kinh phế vị hoặc thần kinh hoành gây nên triệu chứng nấc.
– Do stress hoặc histeria, hoặc do tổn thương hệ thần kinh trung ương như viêm não do vi khuẩn hoặc do virus, hoặc chấn thương sọ não. Nấc cũng có thể xuất hiện sau phẫu thuật dạ dày – tá tràng, mổ gan mật…
– Nấc cũng có thể xuất hiện khi sử dụng một số thuốc, như: thuốc an thần nhóm benzodiazepin, hoặc một số loại thuốc điều trị Parkinson, kháng sinh erythromycin, roxythromycin, ciprofloxacin, ofloxacin…
Điều trị nấc tạm thời
Nấc tạm thời sẽ tự biến mất sau 1 khoảng thời gian ngắn và đáp ứng tốt với các biện pháp cơ học đơn giản. Cơ chế của các biện pháp này là làm tăng nồng độ khí CO2 trong máu, hoặc ức chế dây thần kinh phế vị để cắt đứt xung động thần kinh gây nấc. Có thể làm một trong các biện pháp sau vài lần hoặc phối hợp nhiều biện pháp: Nín thở thật lâu có thể (kèm với rặn nhẹ dưới 10 giây), thổi gắng sức 10 hơi dài vào một cái túi giấy (hoặc nín thở trong cái túi), làm tăng CO2 trong máu. Đây là phương pháp khá mạo hiểm vì có thể dẫn đến toan máu, cần thực hiện dưới sự giám sát của người khác và phải có oxy dự phòng; Hoặc có thể dùng hai ngón tay ấn – ép vào hai động mạch ở vùng cổ (động mạch cảnh) gây ức chế dây thần kinh quặt ngược dẫn đến giảm co thắt cơ hoành hết nấc: lúc đầu ép nhẹ, sau tăng dần đến khi có cảm giác nặng và tức thì giảm ấn – ép (trẻ nhỏ biểu hiện cảm giác này bằng cách trẻ gạt tay ra). Ấn – ép liên tục như vậy 3 – 5 lần là khỏi nấc. Nếu chưa có kết quả ta có thể tiếp tục ấn – ép lại; Hoặc nuốt một thìa giấm hay hay thìa đường khô, nhai và nuốt bánh mỳ khô (kèm nín thở), có tác dụng kích thích niêm mạc vùng hầu họng. Hoặc uống nước thật chậm và bịt mũi trong khi nuốt; uống một cốc nước lạnh và bịt tai trong khi uống, uống một cốc nước ấm có pha một thìa mật ong; Hoặc làm sợ hoặc giật mình đột ngột; Hay đè ép trên lưỡi, kích thích lưỡi gà để giảm kích thích thần kinh phế vị; Có thể ngoáy mũi gây hắt hơi, ép mạnh vào vùng cơ hoành bằng tay, xoa bóp vùng hậu môn…
Còn nấc liên tục thì cần phải đi khám bạn nhé.
Chúc bạn nhiều sức khỏe!
